Vrienden, tot ziens of vaarwel?

Januari 2021 - Tijd om over dingen na te gaan denken. Afgelopen jaar is voor iedereen een apart jaar geweest en komend jaar zal vergeleken met alles voor 2020, ook een apart jaar worden. Voor corona, tijdens corona en na corona. 75 jaar vrijheid, voor corona. We zijn die vrijheid zo gewend geraakt dat ik mij vaak afvraag of we die vrijheid nog wel ­waarderen. Of we die vrijheid wel voelen. Of we nog wel weten dat die vrijheid zwaar bevochten is. Of we wel weten dat die vrijheid niet vanzelfsprekend is. Of we ons nog wel voor kunnen stellen wat die vrijheid niet mogen beleven inhoud. En dat beïnvloedt ons empathisch vermogen. Want we hebben deze vrijheid zelf verdiend. Althans, onze voorouders maar dus zelf. Maar dat gaat dan alleen op als het gaat om onze vrijheid. Dat is ons zelf verworven recht. Dat dat ten koste gaat van vele anderen, ­mensenlevens, dierenlevens, de wereld in elke vorm van flora en fauna lijkt alleen een verhaal in een boekje, een filmpje op YouTube, een bericht op Facebook.

Dat we onze geschiedenis niet mogen vergeten en verloochenen geldt ook voor de negatieve geschiedenis, maar ook voor het plaatsen van beelden en gebeurtenissen in de geest van de tijd. Niet meer trots mogen zijn op een ­veroveraar, een ­moordenaar of een oorlogsheld. Ons vastpinnen aan tradities die geen ­tradities ­waren, want tradities ontstaan en ­evolueren. Zelfs Pokémon weet dat. Ons monetaire stelsel is zo ingericht dat geld geld maakt. Dat betekent ­onherroepelijk dat rijken rijker worden en daardoor armen armer. We weten het allemaal. We zijn het er allemaal niet mee eens, maar we doen er allemaal niet genoeg aan om het te veranderen. Een betere wereld begint bij jezelf, maar wat is een betere wereld? Subjectiviteit is key, ­objectiviteit steeds moeilijker te vinden. We leven in de waan van de dag. We leven in de snelheid van het moment en zijn vaak het leven kwijt. Werken om te leven, werken om te overleven, leven om te werken. Wie doet wat, wie is wie. Wie maalt er nog om. We hebben een hoop geleerd in het ­afgelopen jaar. We zijn onszelf en onze naasten ­tegengekomen. De ­maatschappij ­verhardt, wordt egocentrischer en is aan de andere kant saamhoriger. De ­honger naar elkaar blijft, maar ons geduld raakt op. Het lontje begint zijn einde te ­bereiken. Er is weinig begrip voor verkeerd ­geïnterpreteerde teksten op Facebook, Twitter, Instagram en Snapchat. Het is zwart of wit. Anoniem reageren ook al staat je naam erbij, de weg van de minste weerstand. Een natuurkundig principe, onvermijdelijk en waar. Wij kiezen hem al te vaak en vervallen al snel in gedrag wat daarbij hoort. So what. Kuddegedrag is niet per definitie dom omdat je de regels opvolgt. Voor je eigen mening opkomen en zelf nadenken betekent niet dat je altijd je eigen plan moet trekken, maar ook prima gewoon kan doen wat de wijsgeer je opdraagt. Want wijsgeer. Want geleerd. Want het beste met je voor.

En nu, tijdens corona, hoe lang nog; ­trekken we dat nog? Zijn we onze vrijheid kwijt of moeten we ons gewoon even aanpassen als prijs voor onze vrijheid? Ik denk het laatste maar wie ben ik? Ik ben de ­laatste die zomaar ergens ­achteraan loopt, maar ben mij wel bewust van een bepaalde rolverdeling die we in onze samenleving gemaakt hebben. Ja, lang geleden dus misschien tijd voor een ­verandering, maar dat is nu niet aan de orde. Nu hebben we ons aan te passen aan het stramien en ja, het is tijd om daar (daarna) eens over te gaan bakkel­eien. Ik merk dat ik geen zin meer heb om ­uitgebreid de discussie aan te gaan die we al een jaar voeren. In ieder geval niet via een digitaal kanaal waar woord en weerwoord zonder nuance de overkant bereikt. Ik merk dat de digitale sociale wereld me tegen begint te staan, dat de ­vrijblijvendheid die ik op de kanalen ervoer plaats maakt voor een stramien waar we ons naar hebben te voegen. De online 

marketeers zijn niet van mijn LinkedIn ­profiel af te slaan en de wereld is vergeven van SEO’s die ons allemaal bovenaan in de zoekacties zet. Ons allemaal. En waarom? Want dan kunnen we nog meer verdienen. Want geld maakt geld. Kennis is macht, maar een goeie SEO en een plaats in de sociale media markt rules the world.

Ik wil gewoon mijn eten posten, mijn reis en mijn kinderen op onze vakantie. ­Vrijblijvend, maar vrijblijvend is niet vrijblijvend. Want alles wat ik post, wat jij post, wat wij ­posten wordt verwerkt in een algoritme. Dat ­algoritme zorgt ervoor dat ik meer geld kan verdienen aan jou, jij daardoor aan mij, de online marketeers weer aan ons en de machtige internetbedrijven aan ons ­allemaal. Deze algoritmes voeden de hebzucht, de drang naar meer, ondermijnen onze wil en voeden nadat ze ze creëerden, onze wens.

En nu, 2021, we staan aan de vooravond van een nieuw tijdperk en we hebben het ­misschien zelf niet eens door. De periode die de geschiedenisboeken in zal gaan als de periode NA CORONA. En wij zijn erbij. Voel je hem? Wij zijn erbij. Zoiets groots, ­zoiets moois waar generaties na ons over gaan leren. De eerste wereldoorlog, de tweede wereldoorlog, pre-corona, corona en dan na corona! We zijn straks zo druk bezig met de waan van de dag dat we dit niet gaan zien. Dat we de overgang gaan missen en er straks alleen nog op kunnen terugkijken. Oud en nieuw 2022 wellicht. Nog één keer met vuurwerk waarbij we de boze geesten van 2020 en 2021 ­tijdens ­corona verjagen en het tijdperk na ­corona inluiden. Waar het platte kniepertje ­symbool staat voor de uitgerolde periode achter ons en het rullegie het nieuwe nog opgerolde tijdperk symboliseert. En hoewel ik toch altijd doe waar ik zelf zin in heb, bekruipt mij langzaam het gevoel dat de sociale media ook invloed hebben op mijn gedrag, op mijn denken, op mijn doen en daarmee op mijn zijn. En ja, daar ben ik zelf bij. En ja, ik moet dan ook keuzes maken.

Mijn keuze voor dit moment is dat ik ­besloten heb mijn Facebook profiel ­tijdelijk on hold te zetten. Dat betekent dat mijn pagina blijft bestaan, maar dat ik er even niks meer mee ga doen. Geen flauw idee hoe lang. Dat zal de tijd uitwijzen. Ik heb een bedrijf te runnen, een gezin te onderhouden en een huis af te maken. Heb wel even genoeg aan mijn hoofd.

Wellicht keer ik binnenkort terug om mijn oproepen weer vorm te kunnen geven. Wellicht heeft niemand dit gelezen omdat het een veel te lange tekst is voor ­Facebook. Wellicht blijk ik Facebook over enige tijd gewoon te missen. Wellicht blijkt mijn band met mijn Facebook-vrienden belangrijker voor mij te zijn dan gedacht. Toen ik dit alles schreef op Facebook ­kondigde ik mijn verjaardag aan op 14 april: mijn 50ste. Ik hoopte dat dat het ­eerste event zou zijn waar ik iedereen die ik ooit heb ontmoet zou zien. Helaas is dit mij niet gegund. 

Wellicht is alles wat hierboven staat voor helemaal niemand interessant alleen voor mijn eigen rust. Wellicht zet ­iemand er straks onder dat je dit moet kopiëren en plakken op je ­eigen tijdlijn en maakt dat dit bericht weer volledig onbetrouwbaar. Wellicht zitten de Russen hierachter als je het ervaart als negatief, of mijn moeder als je dit ervaart als po­sitief. Wellicht begin ik nu te raaskallen en wellicht ga ik jullie allemaal erg missen.

Zet maar vast in je agenda; 14 april 2022, 

mijn verjaardag, 51. ;–)

Het aftellen is begonnen (en dat duurt nog even).

Tekst: Akim Bwefar 

Foto: Marco Slot